Liste der Liganden-Abkürzungen

Auf dieser Seite werden allgemein gebräuchliche Abkürzungen für Liganden in der Chemie zusammengestellt. Als Ligand wird hier allgemein eine Gruppe von Atomen oder einzelne Atomen verstanden, die an ein zentrales Teilchen koordiniert sind. Die Abkürzungen werden im Allgemeinen in die Strukturformel mit einbezogen.

Auch Aminosäuren können als Liganden koordinieren. Diese können mit dem Dreibuchstabencode bezeichnet werden.

AbkürzungNamemaximale Zähnigkeit (κ)maximale Haptizität (η)LadungStruktur
Acetylacetonat2−1
Acetonitril10
Acridin
Acetat1−1
2-(2-Aminoethylamino)ethanol30
2-Picolylamin20
Wasser10
Biuret
2,2′-bis(diphenylphosphino)-6,6′-dimethoxy-1,1′-biphenyl
2,2'-Binaphthyldiphenyldiphosphin20
1,2-Bis[4,5-dihydro-3H-binaphtho[1,2-c:2′,1′-e]phosphepino]benzen
1,1′-Bis{4,5-dihydro-3H-dinaphtho[1,2-c: 2′,1′-e]phosphepino}ferrocen
4,4′-Di-tert-butyl-4,4′,5,5′-tetrahydro-3,3′-bis-3H-dinaphtho[2,1-c:1′,2′-e]phosphepin
4,5-Dihydro-3H-dinaphtho[2,1-c;1′,2′-e]phosphepin
1,1′-Bi-2-naphthol2−2
5,5'-Bis-tert-butyl-bipyridin20
5,5'-Bis-tert-butyl-bipyridin20
Benzylmethylphenylphosphin10
Bis(2-((S)-4-iso-propyl-4,5-dihydrooxazol-2-yl)phenyl)amin
Bis(2-((S)-4-tert-butyl-4,5-dihydrooxazol-2-yl)phenyl)amin
Bis(oxazolin)-Liganden20
1,2-Bis(2,5-diethylphospholano)ethan20
Butoxycarbonyl-4-diphenylphosphino-2-diphenylphosphinomethyl-pyrrolidin
2,2′-Bipyridin20
2,2′-Bipyridin20
Cyclohexyl-o-anisylmethylphosphin10
Bis(diphenylphosphino)butan20
Tropylium (Cycloheptatrienyl)17+1
Citrat3−3
1,5-Cyclooctadien240
Cycloocten120
Cyclooctatetraen240
Cyclooctatetraen18−2
Cyclopentadienyl15−1
Pentamethylcyclopentadienyl15−1
Diacetonalkohol10
1,4-Diazabicyclo[2.2.2]octan10
Diacetyldioxim
Dibenzylidenaceton240
Dibenzoylmethan2−1
Diethylazodicarboxylat
Diethyl-2,6-pyridindicarboxylat
Diethylentriamin30
O-Isopropyliden-2,3-dihydroxy-1,4-bis(diphenylphosphino)butan20
(1R,2R)-Bis[(2-methoxyphenyl)phenylphosphino]ethan20
1,2-Bis(diphenylphosphino)ethan20
Dipicolinsäure53−2
4-Dimethylaminopyridin10
Dimethyl-2,6-pyridindicarboxylat (Dimethyldipicolinat)
Dimethylformamid10
Dimethylglyoxim2−1
1,4,7,10-Tetraazacyclododecan-1,4,7,10-tetraessigsäure8−4
1,2-Bis[dimethylphosphino]ethan20
Neocuproin (2,9-Dimethyl-1,10-phenanthrolin)20
Dimethylsulfoxid10
(R,R)- & (S,S)-1,2-Diphenylethylene-1,2-diamin
1,2-Bis(diphenylphosphino)ethan20
Bis(diphenylphosphino)methan20
1,3-Bis(diphenylphosphino)propan20
Diethylentriamin-Pentaacetat8−5
Bis(2,5-dimethylphospholano)benzol20
Ethylendiamintetraacetat6−4
Ethylen-bis(oxyethylennitrilo)-tetraacetat
Ethylendiamin20
α,α,α′,α′-tetramethyl-1,3-benzenedipropionate (benannt nach Christine G. Espino)[1]
Hexafluoroacetylaceton2−1
Iminodiessigsäure3−2
Ligand
2,2′-Bis[(N,N-dimethylamino)(phenyl)methyl]-1,1′-bis(dicyclohexylphosphino)ferrocen
N-Methyliminodiessigsäure
(3,5-Dioxa-4-phosphacyclohepta[2,1-a;3,4-a′]dinapthalen-4-yl)dimethylamin
Methylphenyl-n-propylphosphin
1,3-Diketiminat2−1
Bicyclo[2.2.1]hepta-2,5-dienyl240
Bicyclo[2.2.1]hept-1-yl
2,3-Bis(diphenylphosphino)-bicyclo[2.2.1]hept-5-en
N-Heterocyclische Carbene
Nitrilotriessigsäure4−3
Acetat1−1
tert-Butylat1−1
Ethanolat1−1
Methanolat1−1
Oxalat2−2
8-Hydroxychinolin20
Phenyl o-anisylmethylphosphin
Tricyclohexylphosphan10
Phthalocyanin4−2
Phenanthrolin20
Picolylamin
Piperidin10
Porphin
Triphenylphosphan10
2-Phenylpyridin10
Collidinsäure (2,4,6-Pyridintricarbonsäure)
ptz1-Propyl-1H-tetrazol
Pyridyl10
Bis(oxazolin)-Liganden30
Pyrazin10
Quinolin-8-olato
Bis(salicyliden)ethylendiaminat4−2
Lösungsmittel (Solvent)
1,4,7-Triazacyclononan
α,α,α´,α´-Tetraaryl-1,3-dioxolan-4,5-dimethanol2−2
Tartrat4−2
Ethylendiaminotriacetat5−3
Terpyridin30
Triethylentetramin40
Triflat1−1
Tetramethylethylendiamin20
Tetramethylethylendiamin20
Tris(pyrazolyl)borat3−1
Tetraphenylporphyrin4−2
Triphenylphosphantrisulfonat
Tris(2-aminoethyl)amin40
Triethylentetramin40
Triethylentetraminhexaessigsäure10−6
, Halogenid oder Pseudohalogenid

Siehe auch

Liste der Abkürzungen in der organischen Chemie

Literatur

Einzelnachweise

  1. J. Du Bois et al. J. Am. Chem. Soc. 2004,126, 47, doi:10.1021/ja0446294.