Kommunalwahl in der Türkei 2024

2019Kommunalwahl in der Türkei 20242029
Vorläufiges Endergebnis[1]
 %
40
30
20
10
0
37,77
35,49
6,19
5,70
4,99
3,77
1,74
1,09
3,24
Gewinne und Verluste
im Vergleich zu 2019
 %p
 10
   8
   6
   4
   2
   0
  −2
  −4
  −6
  −8
+9,20
−7,24
+6,19
−0,14
−3,13
−3,53
+1,74
−1,75
−1,34
Vorlage:Wahldiagramm/Wartung/Anmerkungen
Anmerkungen:
c Abspaltung von der SP
d 2019: HDP
Karte der von Parteien gewonnenen Provinzen (oben) und Bezirke (unten)

Die Kommunalwahl in der Türkei 2024 fand am 31. März in allen 81 Provinzen der Türkei statt. Neben Ober- und Stadtteilbürgermeistern wurden Stadtrat und Provinzräte sowie die Muhtars gewählt.

Wahlsieger wurde die kemalistische CHP mit starken Zuwächsen in den Großstädten und auch in ländlicheren Gegenden. Sowohl bei den Oberbürgermeisterwahlen, als auch bei den Wahlen für die Provinzparlamente konnte man landesweit die meisten Stimmen gewinnen. Dies bedeutete auch, dass die AKP zum ersten Mal in ihrer Geschichte bei landesweiten Wahlen nicht auf dem ersten Platz landete.

Hintergrund

Der Wahlkampf wurde von zwei übergeordneten Entwicklungen beeinflusst. Dies war zum einen eine massive Wirtschaftskrise mit einer aktuellen Inflation der Lira von über 67 Prozent. Dieser Wertverlust zog eine zunehmende Verarmung weiter Kreise der Bevölkerung nach sich. Zum anderen war es das schwere Erdbeben, zu dem es im Februar 2023 im Südosten der Türkei im Grenzgebiet zu Syrien gekommen war. Staatspräsident Erdoğan verwies darauf, dass dort, wo die Bevölkerung seiner Partei für Gerechtigkeit und Aufschwung (Adalet ve Kalkınma Partisi – AKP) keine Mehrheiten verschaffen würde, weniger staatliche Gelder zum Wiederaufbau fließen würden. Ebenfalls von besonderem Interesse für ihn war, die Bürgermeisterposten in den Großstädten Ankara und Istanbul, die die AKP bei der Wahl 2019 an die Republikanische Volkspartei (Cumhuriyet Halk Partisi – CHP) verloren hatte, zurückzuholen.

Als internationale Wahlbeobachter vor Ort waren 20 Mitglieder des Europarates. Die Delegation leitete der Schweizer David Eray.[2]

Ausgang

In den fünf größten Städten des Landes konnte sich die größte Oppositionspartei CHP durchsetzen – besonders deutlich in der Hauptstadt Ankara und in der bevölkerungsreichsten Metropole Istanbul. Erdoğan hatte die Rückeroberung des Bürgermeisteramts von Istanbul für seine AKP zu einem Hauptziel der Kommunalwahlen erklärt. Das deutliche Verfehlen dieses Ziels wurde als Niederlage Erdoğans bewertet.

Erstmals seit ihrer Gründung im Jahr 2001 wurde die AKP von Präsident Erdoğan in einer Kommunalwahl landesweit nur zweitstärkste Kraft. In mehreren Großstädten in Anatolien blieben Kandidaten der AKP allerdings erfolgreich, etwa in Konya und Erzurum. Im Osten der Türkei setzte sich die DEM in vielen Provinzen durch, zum Beispiel in Mardin, Diyarbakir, Batman und Van.[3][4]

Wahl des Bürgermeisters einer ganzen Provinzstadt

  • Büyükşehir belediye başkanlığı seçimleri (30 Provinzstädte)

Istanbul

KandidatenParteienStimmen%
Ekrem İmamoğlugewähltCumhuriyet Halk Partisi4.438.72751,2
Murat KurumAdalet ve Kalkınma Partisi3.431.87139,6
Mehmet AltınözYeniden Refah Partisi226.7312,6
Azmi KaramahmutoğluZafer Partisi183.9012,1
Meral Danış BeştaşHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi183.8272,1
Buğra Kavuncuİyi Parti54.2410,6
Birol AydınSaadet Partisi48.8970,6
Emre Berk HacıgüzellerMemleket Partisi14.8600,2
İdris ŞahinDemokrasi ve Atılım Partisi11.4170,1
Burhanettin AktürkYeni Türkiye Partisi10.4070,1
Sonstige62.8150,7
Gesamt8.667.694100
Ungültige Stimmen302.6833,4
Wähler8.970.37779,3
Wahlberechtigte11.314.534
Quelle: YSK

Ankara

KandidatenParteienStimmen%
Mansur YavaşgewähltCumhuriyet Halk Partisi2.001.72260,5
Turgut AltınokAdalet ve Kalkınma Partisi1.048.11131,7
Suat KılıçYeniden Refah Partisi103.7193,1
Hüseyin Bartu SoralZafer Partisi49.9701,5
Cengiz Topel Yıldırımİyi Parti29.9840,9
Gültan KışanakHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi26.5000,8
Cafer GüneşSaadet Partisi14.7990,4
Serkan ÜnverYeni Türkiye Partisi3.4190,1
Zafer Burak HasarMemleket Partisi5.3800,2
Celal Mümtaz AkıncıDemokrasi ve Atılım Partisi5.0330,2
Sonstige19.4600,6
Gesamt3.308.097100
Ungültige Stimmen109.4843,2
Wähler3.417.58179,4
Wahlberechtigte4.304.874
Quelle: YSK

vorläufige Ergebnisse

Izmir

KandidatenParteienStimmen%
Cemil TugaygewähltCumhuriyet Halk Partisi1.291.81449,0
Hamza DağAdalet ve Kalkınma Partisi977.89537,1
Akın BirdalHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi110.6004,2
Ümit Özlaleİyi Parti96.1153,6
Naşit BirgüviZafer Partisi66.4362,5
Cemal ArıkanYeniden Refah Partisi24.4280,9
Savaş SarıTürkiye Komünist Partisi9.3920,4
Mustafa ErduranSaadet Partisi9.2820,4
Burcu BostancıoğluDemokrat Parti9.2420,4
Cüneyt OğuzMemleket Partisi8.9890,3
Sonstige34.3191,3
Gesamt2.638.512100
Ungültige Stimmen95.5953,5
Wähler2.734.10779,0
Wahlberechtigte3.459.970
Quelle: Hürriyet

Bursa

KandidatenParteienStimmen%
Mustafa BozbeygewähltCumhuriyet Halk Partisi860.49047,6
Alinur AktaşAdalet ve Kalkınma Partisi693.03138,4
Sedat YalçınYeniden Refah Partisi89.1244,9
Yüksel Selçuk Türkoğluİyi Parti40.9532,3
Bayram KazancıZafer Partisi38.9282,2
İhsan Seylan-Bilmez ErbağHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi29.3891,6
İkram AkkayaSaadet Partisi23.7881,3
Zeki KahramanDemokrasi ve Atılım Partisi4.3920,2
Ruşen SeverMemleket Partisi4.2920,2
Nazif KaraDemokrat Parti4.0700,2
Sonstige18.4361,0
Gesamt1.806.893100
Ungültige Stimmen76.4524,1
Wähler1.883.34578,8
Wahlberechtigte2.388.995
Quelle: Hürriyet

Adana

KandidatenParteienStimmen%
Zeydan KaralargewähltCumhuriyet Halk Partisi550.38846,6
Fatih Mehmet KocaispirAdalet ve Kalkınma Partisi442.48637,4
Mahfuz GüleryüzHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi66.2215,6
Ayyüce Türkeşİyi Parti50.3734,3
Selahattin BaysalYeniden Refah Partisi22.0901,9
Umut YanarZafer Partisi16.7281,4
Salih DemirHür Dava Partisi6.9440,6
Hüseyin AcarlarSaadet Partisi6.6750,6
Hamza MilliDemokrasi ve Atılım Partisi2.4890,2
Eyyup KebudeYeni Türkiye Partisi2.3500,2
Sonstige15.2991,3
Gesamt1.182.043100
Ungültige Stimmen56.0434,5
Wähler1.238.08676,0
Wahlberechtigte1.629.953
Quelle: Hürriyet

Gaziantep

KandidatenParteienStimmen%
Fatma ŞahingewähltAdalet ve Kalkınma Partisi358.59038,8
Muzaffer ErtürkCumhuriyet Halk Partisi259.67928,1
Şükrü YılmazYeniden Refah Partisi159.15817,2
Selman TutumluHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi50.5175,5
Mehmet PamukZafer Partisi23.6362,6
Yaşar Sağlamİyi Parti15.8981,7
Mehmet Nakşi EratHür Dava Partisi13.9291,5
Ahmet CengizSaadet Partisi12.8101,4
Selman TutumluDemokrasi ve Atılım Partisi4.7860,5
Ömer Faruk BoztepeBağımsız Türkiye Partisi3.0290,3
Sonstige21.4822,3
Gesamt923.514100
Ungültige Stimmen55.7245,7
Wähler979.23870,8
Wahlberechtigte1.383.866
Quelle: Hürriyet

Konya

KandidatenParteienStimmen%
Uğur İbrahim AltaygewähltAdalet ve Kalkınma Partisi586.44449,4
Mehmet KöseoğluYeniden Refah Partisi278.31723,5
İsmail SonkayaCumhuriyet Halk Partisi151.50712,8
Ayhan MilciZafer Partisi40.2543,4
Abdulkadir KaradumanSaadet Partisi40.1303,4
Abdullah Yıldırımİyi Parti35.0493,0
Bülent KılıçHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi21.1811,8
Seyit KaracaDemokrasi ve Atılım Partisi6.2730,5
Mustafa Nazmi BaşDemokrat Parti5.1300,4
Çetin AcuHür Dava Partisi3.4430,3
Sonstige18.6321,6
Gesamt1.186.360100
Ungültige Stimmen67.4325,4
Wähler1.253.79276,0
Wahlberechtigte1.649.557
Quelle: Hürriyet

Antalya

KandidatenParteienStimmen%
Muhittin BöcekgewähltCumhuriyet Halk Partisi706.87748,7
Hakan TütüncüAdalet ve Kalkınma Partisi580.89140,0
Kemal BülbülHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi45.0703,1
Nesrin Ünalİyi Parti38.8762,7
Oğuz ErsözZafer Partisi24.1281,7
Ümit ÖzkurtYeniden Refah Partisi17.1231,2
Hasan Hüseyin AtaşoğluDemokrat Parti8.4230,6
Ersan BilginSaadet Partisi6.2710,4
Mehmet İlteber BahadırBağımsız Türkiye Partisi4.6900,3
Nazlı Ece MutluTürkiye Komünist Partisi2.8090,2
Sonstige16.1111,1
Gesamt1.451.269100
Ungültige Stimmen60.0564,0
Wähler1.511.32578,5
Wahlberechtigte1.925.935
Quelle: Hürriyet

Diyarbakır

KandidatenParteienStimmen%
Ayşe Serra Bucak KüçükgewähltHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi463.02264,1
Mehmet Halis BildenAdalet ve Kalkınma Partisi121.57116,8
Faruk DinçHür Dava Partisi53.0637,3
Hikmet KaplanYeniden Refah Partisi26.6373,7
Cafer PekdemirCumhuriyet Halk Partisi25.2213,5
Cenap EkinciDemokrasi ve Atılım Partisi8.3321,2
Muhammed Sabır FıratSaadet Partisi5.0800,7
Mahmut TatarZafer Partisi3.7220,5
Ahmet Çakırİyi Parti3.0910,4
Davut ŞanlıTürkiye Komünist Partisi2.9280,4
Sonstige9.7401,3
Gesamt722.407100
Ungültige Stimmen61.5337,8
Wähler783.94067,3
Wahlberechtigte1.164.129
Quelle: Hürriyet

Mersin

KandidatenParteienStimmen%
Vahap SeçergewähltCumhuriyet Halk Partisi625.10259,5
Serdar SoydanMilliyetçi Hareket Partisi326.04131,0
Mahmut Bülent Özkanİyi Parti36.2103,4
İzzeddin AlkanYeniden Refah Partisi12.3071,2
Emircan ÇatıkkaşZafer Partisi11.1781,1
Celalettin DenliMemleket Partisi6.8180,6
Tahir UysalHür Dava Partisi6.5760,6
Soner ÇontarSaadet Partisi4.6570,4
Güran DinçerDemokrasi ve Atılım Partisi3.6190,3
Bünyamin ÇelikDemokrat Parti2.3180,2
Sonstige15.4991,5
Gesamt1.050.325100
Ungültige Stimmen48.8184,4
Wähler1.099.14379,0
Wahlberechtigte1.392.176
Quelle: Hürriyet

Wahl des Bürgermeisters

  • Belediye başkanlığı seçimleri

Nationale Zusammenfassung

ListenStimmen%
Cumhuriyet Halk Partisi17.391.54837,8
Adalet ve Kalkınma Partisi16.339.77135,5
Yeniden Refah Partisi2.851.7846,2
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi2.625.5885,7
Milliyetçi Hareket Partisi2.297.6625,0
İyi Parti1.735.9243,8
Zafer Partisi800.9051,7
Saadet Partisi503.2101,1
Hür Dava Partisi253.6480,6
Büyük Birlik Partisi200.3010,4
Demokrasi ve Atılım Partisi150.6000,3
Bağımsız Türkiye Partisi113.0430,2
Demokrat Parti92.1660,2
Memleket Partisi78.2890,2
Türkiye İşçi Partisi71.1080,2
Gesamt46.044.656100
Ungültige Stimmen2.210.0424,6
Wähler48.254.69878,6
Wahlberechtigte61.430.934
Quelle: Yenisafak

Zusammenfassung in den 81 Provinzhauptstädten

ParteiAnzahl+/-
Cumhuriyet Halk Partisi35 14
Adalet ve Kalkınma Partisi24 15
Yeniden Refah Partisi2 2
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi10 2
Milliyetçi Hareket Partisi8 3
İyi Parti1 1
Büyük Birlik Partisi1 1
Türkiye Komünist Partisi 1
Gesamt81

Ergebnisse nach Städten

Istanbul

KandidatenParteienStimmen%
Ekrem İmamoğlugewähltCumhuriyet Halk Partisi4.079.74646,9
Murat KurumAdalet ve Kalkınma Partisi3.432.85239,5
Mehmet AltınözYeniden Refah Partisi295.3303,4
Azmi KaramahmutoğluZafer Partisi231.4562,7
Meral Danış BeştaşHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi127.5511,5
Buğra Kavuncuİyi Parti103.9051,2
Birol AydınSaadet Partisi75.4650,9
Sonstige351.1734,0
Gesamt8.697.478100
Ungültige Stimmen261.6222,9
Wähler8.959.10079,2
Wahlberechtigte11.314.534
Quelle: YSK

Ankara

KandidatenParteienStimmen%
Mansur YavaşgewähltCumhuriyet Halk Partisi1.651.68550,2
Turgut AltınokAdalet ve Kalkınma Partisi943.26228,7
Suat KılıçYeniden Refah Partisi147.7994,5
Cengiz Topel Yıldırımİyi Parti95.7332,9
Hüseyin Bartu SoralZafer Partisi92.0142,8
Gültan KışanakHalkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi25.1690,8
Cafer GüneşSaadet Partisi21.1450,6
Celal Mümtaz AkıncıDemokrasi ve Atılım Partisi10.6720,3
Zafer Burak HasarMemleket Partisi7.0540,2
Serkan ÜnverYeni Türkiye Partisi4.6900,1
Sonstige291.6988,9
Gesamt3.290.921100
Ungültige Stimmen123.6813,6
Wähler3.414.60279,3
Wahlberechtigte4.304.874
Quelle: YSK

Wahl des Gemeinderates

  • Belediye meclis üyeliği seçimleri

Istanbul

ListenStimmenMandate
Anzahl%
Cumhuriyet Halk Partisi3.979.46345,8185
Adalet ve Kalkınma Partisi3.323.33638,2120
Yeniden Refah Partisi326.7643,8
Zafer Partisi314.4373,6
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi151.4621,7
İyi Parti129.4131,5
Saadet Partisi84.7621,0
Sonstige381.2494,49
Gesamt8.690.886100314
Ungültige Stimmen268.7133,0
Wähler8.959.59979,2
Wahlberechtigte11.314.534
Quelle: YSK

Wahl des Provinzrates

  • İl genel meclisi üyelikleri (51 Provinzen)

Zusammenfassung

ListenStimmenMandate
Anzahl%
Adalet ve Kalkınma Partisi3.304.09232,2592
Cumhuriyet Halk Partisi2.384.30323,2300
Milliyetçi Hareket Partisi1.709.67116,6207
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi810.3287,9132
Yeniden Refah Partisi668.0906,522
İyi Parti522.0355,114
Büyük Birlik Partisi201.2582,011
Saadet Partisi139.6671,4
Hür Dava Partisi115.7531,1
Zafer Partisi111.7341,1
Demokrasi ve Atılım Partisi55.8850,51
Bağımsız Türkiye Partisi42.7280,4
Türkiye İşçi Partisi33.2390,31
Demokrat Parti31.7880,3
Gelecek Partisi19.8370,2
Sol Parti19.4750,2
Millet Partisi14.7750,1
Vatan Partisi11.9760,1
Memleket Partisi8.0700,1
Emek Partisi8.0450,1
Demokratik Sol Parti7.8180,1
Milli Yol Partisi3.9350,0
Türkiye Komünist Partisi1.2140,0
Hak ve Özgürlükler Partisi8960,0
Anavatan Partisi6380,0
Türkiye Komünist Hareketi2960,0
Adalet Birlik Partisi1960,0
Anadolu Birliği Partisi270,0
Unabhängige46.5610,52
Gesamt10.274.3301001282
Quelle: Yüksek Seçim Kurulu;

Ergebnisse nach Regionen

  • Wahl des Provinzrates (51 Provinzen) + Wahl des Gemeinderates in den 30 Stadtprovinzen
Mittelmeerregion[5] (Wahlbeteiligung 78,0 %)
ParteiStimmen (Provinzparlamente)
Anzahlin %+/- %
Cumhuriyet Halk Partisi2.180.07838,2+6,1
Adalet ve Kalkınma Partisi1.425.19225,0−6,7
Milliyetçi Hareket Partisi684.35712,0−3,6
İyi Parti621.7856,5−4,0
Yeniden Refah Partisi330.2705,8+5,8
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi153.2853,0+0,4
Zafer Partisi117.3182,1+2,1
Sonstige426.9127,4
Gesamt5.707.411100
Ostanatolien[6] (Wahlbeteiligung 72,3 %)
ParteiStimmen (Provinzparlamente)
Anzahlin %+/- %
Adalet ve Kalkınma Partisi880.51132,5−10,8
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi688.57625,4+0,4
Cumhuriyet Halk Partisi312.62711,5+3,3
Yeniden Refah Partisi304.69211,2+11,2
Milliyetçi Hareket Partisi162.5256,0−3,1
İyi Parti85.8413,2−2,8
Hür Dava Partisi53.6212,0+2,0
Sonstige225.0108,2
Gesamt2.713.043100
Ägaisregion[7] (Wahlbeteiligung 81,5 %)
ParteiStimmen (Provinzparlamente)
Anzahlin %+/- %
Cumhuriyet Halk Partisi2.859.27044,3+4,9
Adalet ve Kalkınma Partisi1.813.42528,1−7,1
Milliyetçi Hareket Partisi548.3368,5−1,2
İyi Parti383.9666,0−1,7
Yeniden Refah Partisi181.9112,8+2,8
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi117.0922,8+1,0
Zafer Partisi150.3862,3+2,3
Sonstige332.8185,2
Gesamt6.447.913100
Südostanatolien[8] (Wahlbeteiligung 72,2 %)
ParteiStimmen (Provinzparlamente)
Anzahlin %+/- %
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi1.282.85532,7+1,0
Adalet ve Kalkınma Partisi1.121.97128,6−15,4
Yeniden Refah Partisi529.20513,5+13,5
Cumhuriyet Halk Partisi448.10911,4+3,8
Hür Dava Partisi165.7244,2+4,2
Milliyetçi Hareket Partisi85.8872,2−0,3
Sonstige292.2027,4
Gesamt100
Zentralanatolien[9] (Wahlbeteiligung 78,9 %)
ParteiStimmen (Provinzparlamente)
Anzahlin %+/- %
Cumhuriyet Halk Partisi2.497.27633,2+7,8
Adalet ve Kalkınma Partisi2.408.76332,0−15
Milliyetçi Hareket Partisi693.6229,2−0,6
Yeniden Refah Partisi685.2879,1+9,1
İyi Parti372.0644,9−4,2
Büyük Birlik Partisi237.7313,2−0,7
Zafer Partisi231.9013,1+3,1
Sonstige401.7465,3
Gesamt7.528.390100
Schwarzmeerregion[10] (Wahlbeteiligung 81,5 %)
ParteiStimmen (Provinzparlamente)
Anzahlin %+/- %
Adalet ve Kalkınma Partisi1.747.03337,0−12,2
Cumhuriyet Halk Partisi1.225.02225,9+6,3
Milliyetçi Hareket Partisi623.39913,2−2,8
Yeniden Refah Partisi442.8829,4+9,4
İyi Parti339.7037,2−2,0
Sonstige344.4728,3
Gesamt4.722.511100
Marmararegion[11] (Wahlbeteiligung 79,3 %)
ParteiStimmen (Provinzparlamente)
Anzahlin
Cumhuriyet Halk Partisi6.269.59742,5+5,8
Adalet ve Kalkınma Partisi5.454.60337,0−8,7
Yeniden Refah Partisi716.2644,9+4,9
İyi Parti505.6903,4−1,9
Zafer Partisi496.9853,4+3,4
Sonstige1.822.8178,
Gesamt14.760.266100

Literatur

Commons: Kommunalwahl in der Türkei 2024 – Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien

Einzelnachweise

  1. Anadolu Agency: Ergebnisübersicht, abgerufen am 1. April 2024.
  2. Kongress beobachtet Kommunalwahlen in der Türkei. Mitteilung auf der Website des Europarates vom 18. März 2024, abgerufen am 29. März 2024.
  3. Opposition gewinnt Kommunalwahlen in der Türkei, Tagesschau, 1. April 2024.
  4. Wahldebakel für Erdoğan, Frankfurter Allgemeine Zeitung, 1. April 2024.
  5. Yeni Şafak: Akdeniz Belediye Meclis Üyesi Sonuçları - Yerel Seçim 31 Mart 2024. 4. April 2024, abgerufen am 4. April 2024 (türkisch).
  6. Yeni Şafak: Doğu Anadolu Belediye Meclis Üyesi Sonuçları - Yerel Seçim 31 Mart 2024. 4. April 2024, abgerufen am 4. April 2024 (türkisch).
  7. Yeni Şafak: Ege Belediye Meclis Üyesi Sonuçları - Yerel Seçim 31 Mart 2024. 4. April 2024, abgerufen am 4. April 2024 (türkisch).
  8. Yeni Şafak: Güneydoğu Anadolu Belediye Meclis Üyesi Sonuçları - Yerel Seçim 31 Mart 2024. 4. April 2024, abgerufen am 4. April 2024 (türkisch).
  9. Yeni Şafak: İç Anadolu Belediye Meclis Üyesi Sonuçları - Yerel Seçim 31 Mart 2024. 4. April 2024, abgerufen am 4. April 2024 (türkisch).
  10. Yeni Şafak: Karadeniz Belediye Meclis Üyesi Sonuçları - Yerel Seçim 31 Mart 2024. 4. April 2024, abgerufen am 4. April 2024 (türkisch).
  11. Yeni Şafak: Marmara Belediye Meclis Üyesi Sonuçları - Yerel Seçim 31 Mart 2024. 4. April 2024, abgerufen am 4. April 2024 (türkisch).